Θουκυδίδη , βιβλίο 3 , κεφάλαια 79-80

Μια διδακτική πρόταση :

-για δια ζώσης διδασκαλία 

-για εξ αποστάσεως εκπαίδευση (συνδυασμός σύγχρονης και ασύγχρονης ηλεκτρονικής μάθησης).

Ενδεικτικοί διδακτικοί,παιδαγωγικοί,ψηφιακοί στόχοι :

1. Να πληροφορηθούν οι µαθητές τις ενέργειες των Κερκυραίων και να αξιολογήσουν τις κινήσεις του πελοποννησιακού στόλου µετά τη ναυµαχία. 

2. Να διακρίνουν την ανάγκη που ώθησε τους δηµοκρατικούς να έρθουν σε συνεννόηση µε τους ολιγαρχικούς και να εκτιµήσουν τη δυνατότητα συνδιαλλαγής που υπάρχει µεταξύ τους. 

3. Να γνωρίσουν τα µέσα επικοινωνίας της εποχής εκείνης για µεγάλες αποστάσεις και τη σηµασία τους για την έκβαση της κρίσης στην Κέρκυρα. 

4. Να κατανοήσουν πώς επηρέαζε η παρουσία του πελοποννησιακού στόλου τις πολιτικές εξελίξεις στην Κέρκυρα. 

5. Να εμπλακούν ενεργά στη μαθησιακή  διαδικασία με ομαδοσυνεργατικό, ανακαλυπτικό,βιωματικό τρόπο. 

6. Να χρησιμοποιήσουν ψηφιακά εργαλεία για να συνοικοδομήσουν τη γνώση.

Διδακτικές μέθοδοι/πρακτικές : κειμενοκεντρική,ερμηνευτική 

(κείμενο: όλον-ανάλυση σε μέρη-όλον )

καθοδηγούμενη παρατήρηση, ομαδοσυνεργατική ,μαθητοκεντρική

διερευνητική, ανακαλυπτική, βιωματική 

Πορεία διδασκαλίας 

ΠΡΟΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 

Αφόρμηση

Νοηματική σύνδεση της ενότητας με τις προηγούμενες- ανάκληση τόπου, χρόνου, προσώπων μέσω ερωταποκρίσεων και διακριτικά παρωθητικού διαλόγου μεταξύ διδάσκοντα-μαθητών. 

ΚΥΡΙΩΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 

Τι θα λέγατε να συνεχίσουμε το ταξίδι μας στο χρόνο; 

Να μεταφερθούμε νοερά στην Κέρκυρα του 427 π.Χ και να δούμε πως εξελίσσεται η κατάσταση μετά τη νίκη των Πελοποννησίων στη ναυμαχία; 

Όχημα για το ταξίδι μας στο χρόνο είναι το  ψηφιακό βιβλίο.

Δραστηριότητα 1η

Ανάγνωση κειμένου από τη διδάσκουσα με επιτονισμό φωνής .

Ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε το νόημα του πρωτότυπου κειμένου πατώντας πάνω στις πράσινες λέξεις. 

Βοηθητικά στοιχεία :

1.το λεξιλόγιο και τα σχόλια που παρατίθενται (γλωσσική εξομάλυνση)

2.η χρήση παράλληλων μεταφράσεων (επιμερισμός κειμένου/ανάγνωση από μαθητές )

Δραστηριότητα 2η 

Θεωρία γραμματικής 

1. το επίθετο πολύς, πολλή, πολύ

Δραστηριότητα 3η

οἱ δὲ Πελοποννήσιοι ἐφρυκτωρήθησαν:

[ετυμολογία του ρήματος φρυκτωρέω-ῶ < φρυκτωρός < φρυκτός (= δαυλός, πυρσός) + οὖρος (= φρουρός) = αναγγέλλω µε φωτιές στη διάρκεια της νύχτας]. 

Ας παρακολουθήσουμε ένα βίντεο  για να αντιληφθούμε τι ήταν οι φρυκτωρίες και πώς λειτουργούσε το σύστηµα επικοινωνίας των αρχαίων Ελλήνων.

Ανάλυση κειμένου- διερεύνηση περιεχομένου 

Δραστηριότητα 4η 

Ας προσπαθήσουμε να διερευνήσουμε :

1) τι ακριβώς φοβήθηκαν οι Κερκυραίοι μετά την ήττα τους και πώς ενήργησαν;

2) Γιατί οι Κερκυραίοι ολιγαρχικοί διαπραγματεύτηκαν με τους δημοκρατικούς και επιβιβάστηκαν στα πλοία τους ;

3)Ο Αλκίδας, αν και νικητής της αναμέτρησης, δεν επιχείρησε να στραφεί εναντίον της πόλης της Κέρκυρας ούτε αμέσως μετά τη ναυμαχία ούτε την επόμενη μέρα.Ποιοι λόγοι υπαγόρευσαν αυτήν την τακτική και πώς την κρίνετε; Πώς θα ενεργούσατε εσείς στη θέση του ;

ΜΕΤΑ-ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 

Αξιολόγηση μαθητών 

Δραστηριότητα 5η ( ομαδοσυνεργατική )

Δημοσιογράφοι 

Υποθέστε πως είστε δημοσιογράφοι της εφημερίδας "Κερκύρας πολῖται". Παρουσιάστε τα γεγονότα των κεφαλαίων 79-80 με ακρίβεια και αντικειμενικότητα .

Κερκυραίοι δημοκρατικοί 

Υποθέστε πως είστε Κερκυραίοι δημοκρατικοί. Να εξηγήσετε στους δημοσιογράφους τι φοβάστε μετά την ήττα σας από τους Πελοποννησίους και την αποχώρηση του αθηναϊκού στόλου.Με ποιες ενέργειες αντιμετωπίζετε αυτή τη δυσμενή κατάσταση;

Πελοποννήσιοι

Υποθέστε πως είστε Πελοποννήσιοι. Να εξηγήσετε στους δημοσιογράφους τους λόγους για τους οποίους δεν επιχειρήσατε απόβαση στην πόλη αν και είχατε νικήσει στη ναυμαχία. Ποια είναι η σκοπιμότητα της λεηλασίας των αγρών;

Κερκυραίοι ολιγαρχικοί 

Υποθέστε πως είστε Κερκυραίοι ολιγαρχικοί ικέτες. Να εξηγήσετε στους δημοσιογράφους για ποιους λόγους διαπραγματευτήκατε με τους δημοκρατικούς και επιβιβαστήκατε στα πλοία. 

Επειδή μας αρέσουν πολύ τα comics, ας παρακολουθήσουμε τα γεγονότα των κεφαλαίων 79-80 στο παρακάτω βίντεο

Ανατροφοδότηση 

Επομένως τώρα είμαστε πανέτοιμοι για το quiz 🌻🌼☺️ πάμε! 

Θουκυδίδη βιβλίο 3. κεφάλαια 76-78

Μια διδακτική πρόταση που συνδυάζει σύγχρονη και ασύγχρονη ηλεκτρονική μάθηση (εξ αποστάσεως εκπαίδευση )

Ενδεικτικοί διδακτικοί-παιδαγωγικοί-ψηφιακοί στόχοι:

1. Να γνωρίσουν οι µαθητές πώς η εµφύλια αντιπαράθεση στην Κέρκυρα εξελίσσεται σε ανοιχτή σύγκρουση ανάµεσα στους Αθηναίους και τους Πελοποννησίους αποκαλύπτοντας έτσι τις πραγµατικές διαστάσεις του αλληλοσπαραγµού των Ελλήνων.
 2. Να παρακολουθήσουν τις  κινήσεις των Κερκυραίων ,να εκτιµήσουν τους παράγοντες που τις επηρέασαν και να τις συγκρίνουν με τη στρατηγική των Αθηναίων.
 3. Να κατανοήσουν ότι ο Θουκυδίδης αποκαλύπτει στην αφήγησή του τις σκοπιµότητες των αντιπάλων, ώστε να δίνεται µια πιο ολοκληρωµένη εικόνα για τα αίτια των γεγονότων.

4. Να εμπλακούν ενεργά στη μαθησιακή  διαδικασία με ομαδοσυνεργατικό, ανακαλυπτικό,βιωματικό τρόπο. 

5. Να χρησιμοποιήσουν ψηφιακά εργαλεία για να συνοικοδομήσουν τη γνώση.

ΠΡΟΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 

Νοηματική σύνδεση της ενότητας με τις προηγούμενες- ανάκληση τόπου, χρόνου, προσώπων μέσω ερωταποκρίσεων και διακριτικά παρωθητικού διαλόγου μεταξύ διδάσκοντα-μαθητών. 

ΚΥΡΙΩΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 

Τι θα λέγατε να συνεχίσουμε το ταξίδι μας στο χρόνο; 

Να μεταφερθούμε νοερά στην Κέρκυρα του 427 π.Χ και να δούμε πως εξελίσσεται η κατάσταση; 

Όχημα για το ταξίδι μας στο χρόνο είναι το  ψηφιακό βιβλίο .

Δραστηριότητα 1η (σύγχρονη μέσω webex με χρήση share content)

Ας προσπαθήσουμε να αποδώσουμε στη νέα ελληνική και να κατανοήσουμε το νόημα του πρωτότυπου κειμένου πατώντας πάνω στις πράσινες λέξεις. 

Βοηθητικά στοιχεία :

1.το λεξιλόγιο που παρατίθεται 

2.η χρήση παράλληλων μεταφράσεων

Δραστηριότητα 2η  (σύγχρονη μέσω webex με χρήση ask/allow annotate)

Στοχευμένη γραμματικοσυντακτική ανάλυση των εξής φαινομένων:

1. το ρ. πλέω

2. η δοτική ως ετερόπτωτος προσδιορισμός

Δραστηριότητα 3η (σύγχρονη μέσω webex με χρήση share content)

Να αναζητήσετε τις κινήσεις των Πελοποννησίων στο κεφ. 76 μέσω του Google maps

Γιατί πιστεύετε ότι καταφθάνουν στην Κέρκυρα λίγες ηµέρες µετά τους Αθηναίους; 

Θυμηθείτε ότι ο Νικόστρατος είχε φθάσει στην Κέρκυρα µε δώδεκα πλοία εκ των οποίων τα δύο ήταν η η Σαλαμινία και η Πάραλος  ενώ οι Πελοποννήσιοι στέλνουν πενήντα τρία.

Πώς εξηγείται η µεγάλη διαφορά στον αριθµό των πλοίων; 

Δραστηριότητα 4η (σύγχρονη μέσω webex με χρήση share content)

Να περιγράψετε την κατάσταση που επικράτησε λίγο πριν από τη ναυµαχία και να εκθέσετε τα λάθη τακτικής των Κερκυραίων που οδήγησαν σε αυτή.

Να υπογραµµίσετε τις λέξεις και φράσεις του κειµένου που δείχνουν την κατάσταση που επικρατούσε στο στόλο των Κερκυραίων.

Ποια πρόταση υπέβαλαν οι Αθηναίοι στους δηµοκρατικούς Κερκυραίους; 

 

ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΝΑΥΜΑΧΙΑΣ (ζωγραφιές της μαθήτριας Χριστίνας Ζ./ αρχικές ζωγραφιές Μ. Θεοδωροπούλου)

Δραστηριότητα 5η (χωρισμός σε ομάδες / συνεργατικό έγγραφο google docs)

Να μελετήσετε προσεκτικά τις κινήσεις των Κερκυραίων, των Αθηναίων και των Πελοποννησίων κατά τη διάρκεια   της ναυμαχίας .

Για κάθε παράταξη σχηματίστε έναν πίνακα με δύο στήλες.Στην πρώτη στήλη καταγράψτε την τακτική και στη δεύτερη στήλη τις λέξεις και ρηματικές φράσεις

 στα αρχαία ελληνικά που δείχνουν αυτήν την τακτική. Σε τι συμπεράσματα καταλήγετε;

Κερκυραίοι
ΤΑΚΤΙΚΗ	ΛΕΞΕΙΣ-ΦΡΑΣΕΙΣ

Δραστηριότητα 6η  ( ατομική εργασία -ανάρτηση στο padlet)

κόσµος: α) Επισκεφθείτε την πύλη για την ελληνική γλώσσα και καταγράψτε τις σηµασίες της λέξης στην αρχαία ελληνική. β) Να γράψετε στα νέα ελληνικά δύο σύντοµες προτάσεις, όπου θα δηλώνονται οι  σηµασίες της λέξης σήμερα. 

ΜΕΤΑ-ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ

Δραστηριότητα 7η  ( αξιολόγηση - ανατροφοδότηση)

Τι θα λέγατε να δοκιμάσουμε τις γνώσεις μας με ένα κουίζ ; 

Καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης των δραστηριοτήτων : μία εβδομάδα

Θουκυδίδη, βιβλίο 3,κεφάλαιο 75

Μια διδακτική πρόταση που συνδυάζει σύγχρονη και ασύγχρονη ηλεκτρονική μάθηση (εξ αποστάσεως εκπαίδευση )

Ενδεικτικοί διδακτικοί στόχοι

1. Να πληροφορηθούν οι µαθητές πώς διαµορφώνεται η εσωτερική

κατάσταση στην Κέρκυρα µετά την επικράτηση των δηµοκρατικών και

να εκτιµήσουν την προσωπικότητα του Νικόστρατου. 

2. Να αντιληφθούν το µέγεθος και τις συνέπειες της δυσπιστίας που

προκάλεσε ο εµφύλιος πόλεµος ανάµεσα στους πολίτες. 

3. Να διακρίνουν τους στόχους της αθηναϊκής πολιτικής. 

4. Να αξιολογήσουν το θεσµό της ικεσίας και να τον αναγνωρίσουν ως

σταθερή αξία ακόµη και σε καταστάσεις όπου οι υπόλοιποι κοινωνικοί

αλλά και πολιτικοί θεσµοί απαξιώνονται.

5. Να εμπλακούν ενεργά στη μαθησιακή  διαδικασία με βιωματικό τρόπο. 

6. Να χρησιμοποιήσουν ψηφιακά εργαλεία για να συνοικοδομήσουν τη γνώση.

ΠΡΟΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 

Νοηματική σύνδεση της ενότητας με τις προηγούμενες- ανάκληση τόπου, χρόνου, προσώπων μέσω ερωταποκρίσεων και διακριτικά κατευθυνόμενου διαλόγου μεταξύ διδάσκοντα-μαθητών. 

ΚΥΡΙΩΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 

Τι θα λέγατε να συνεχίσουμε το ταξίδι μας στο χρόνο; 

Να μεταφερθούμε νοερά στην Κέρκυρα του 427 π.Χ και να δούμε πως εξελίσσεται η κατάσταση μετά την επικράτηση των δημοκρατικών; 

Όχημα για το ταξίδι μας στο χρόνο είναι το  ψηφιακό μας βιβλίο

Δραστηριότητα 1η (σύγχρονη μέσω webex με χρήση share content)

Ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε το νόημα του πρωτότυπου κειμένου πατώντας πάνω στις πράσινες λέξεις. 

Βοηθητικά στοιχεία :

1.το λεξιλόγιο που παρατίθεται 

2.η χρήση παράλληλων μεταφράσεων

Δραστηριότητα 2η  (σύγχρονη μέσω webex με χρήση ask/allow annotate)

Στοχευμένη γραμματικοσυντακτική ανάλυση των εξής φαινομένων:

1. συνηρημένα ρήματα

2. επιρρηματικοί προσδιορισμοί τόπου και χρόνου

Δραστηριότητα 3η ( σύγχρονη μέσω webex με χρήση share content)

Ο ιστορικός µάς πληροφορεί ότι ο Νικόστρατος έφτασε στην Κέρκυρα

για να βοηθήσει (βοηθῶν). Να σκιαγραφήσετε την προσωπικότητα του Αθηναίου στρατηγού με βάση τις ενέργειες του κρίνοντάς τες από στρατιωτική και διπλωματική σκοπιά. 

Δραστηριότητα 4η ( σύγχρονη μέσω webex με χρήση share content)

"οἱ δὲ τοὺς ἐχθρούς κατέλεγον ἐς τὰς ναῦς" (§3): Ποια σκοπιμότητα εξυπηρετεί η ενέργεια αυτή των δημοκρατικών; Να συγκρίνετε την τακτική τους με αυτήν του τυράννου της Σάμου Πολυκράτη (Παράθεμα). Σε ποια συμπεράσματα οδηγείστε από τη σύγκριση;

Παράθεμα

Ηροδότου Ιστορία 3,44: Ο δε Πολυκράτης έστειλε κρυφά από τους Σαμίους απεσταλμένο στον Καμβύση, το γιο του Κύρου, που συνάθροιζε στρατό κατά της Αιγύπτου, και τον παρακάλεσε να στείλει και σ’ αυτόν στη Σάμο να ζητήσει στρατό. Και ο Καμβύσης, αφού άκουσε την πρόταση αυτή, έστειλε με προθυμία στη Σάμο απεσταλμένους για να παρακαλέσουν τον Πολυκράτη να στείλει ναυτικό για να τον ακολουθήσει στην εκστρατεία κατά της Αιγύπτου. Εκείνος τότε (δηλ. ο Πολυκράτης) διάλεξε από τους πολίτες εκείνους που ήταν πλέον ύποπτοι να επαναστατήσουν και τους έστειλε με σαράντα τριήρεις, με την παράκληση προς τον Καμβύση να μη τους στείλει πλέον πίσω προς αυτόν.

Τι θα λέγατε να συμμετάσχετε σε μια δημοσκόπηση για το κίνητρο των πράξεων των δημοκρατικών;

Δραστηριότητα 5η (σύγχρονη μέσω webex με χρήση share content)

Ας θυμηθούμε το θεσμό της ικεσίας  στην αρχαιότητα 

" οἱ δὲ τοὺς ἐχθροὺς κατέλεγον ἐς τὰς ναῦς. δείσαντες δὲ ἐκεῖνοι μὴ ἐς τὰς Ἀθήνας ἀποπεμφθῶσι καθίζουσιν ἐς τό ιερό των Διόσκουρων"

"ὁρῶντες δὲ οἱ ἄλλοι τὰ γιγνόµενα καθίζουσιν ἐς τὸ ῞Ηραιον ἱκέται":

α) Τι οδηγεί τους ολιγαρχικούς να καταφύγουν για δεύτερη φορά στα ιερά ; 

β) Πώς επισηµαίνει ο ιστορικός τη διαφορά της κατάστασης από την πρώτη ( κεφ 70) στη δεύτερη ικεσία;

Δραστηριότητα 6η ( ασύγχρονη μέσω συνεργατικών εγγράφων Google docs )

Ομαδοσυνεργατική δραστηριότητα 

Ιστορικοί

«Ο Θουκυδίδης θέλει να μεταδώσει γνώσεις τελικές μόνιμης αξίας. Κατορθώνει αυτό το πολύ σημαντικό για την εποχή του βήμα με την αποκάλυψη της νομοτέλειας που βρίσκεται πίσω από την ποικιλία και την πολυεδρικότητα των γεγονότων». (Κ.Ν. Παπανικολάου, «Θουκυδίδης», Νέα Παιδεία 4, 1978, σ. 80). Υποθέστε πως είστε ιστορικοί. Διακρίνετε αυτή τη νομοτέλεια, (δηλ. τη σύνδεση των γεγονότων μέσω της σχέσης αιτίου-αποτελέσματος), στο Κεφ. 75; Τεκμηριώστε την απάντησή σας.

Στρατιωτικοί

Υποθέστε πως είστε Αθηναίοι στρατιωτικοί. Πώς κρίνετε το συστράτηγό σας Νικόστρατο με βάση τις στρατιωτικές του ενέργειες;

Διπλωμάτες

Υποθέστε ότι  ανήκετε στο διπλωματικό σώμα των Αθηνών.Θεωρείτε ότι ο Νικόστρατος ενήργησε με διπλωματικό τρόπο προς όφελος της Αθήνας; Δικαιολογήστε την απάντησή σας.

Ψυχολόγοι

Υποθέστε πως είστε επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Προσπαθήστε να σκιαγραφήσετε το ψυχολογικό προφίλ του Αθηναίου στρατηγού με βάση τις ενέργειές του.

ΜΕΤΑ-ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΦΑΣΗ

Δραστηριότητα 7η ( ατομική εργασία στο συνεργατικό ψηφιακό πίνακα padlet)

Οι ολιγαρχικοί έχουν καταφύγει ως ικέτες στο Ήραιο. Αποφασίζετε να αναρτήσετε εικόνες,ζωγραφικούς πίνακες, έργα τέχνης κτλ που σχετίζονται με το θεσμό της ικεσίας ανεξαρτήτως χρόνου δημιουργίας προκειμένου να ευαισθητοποιήσετε τον κερκυραϊκό λαό να μην επιμείνει στην επιβίβαση των ολιγαρχικών στις αθηναϊκές  τριήρεις. Μην ξεχάσετε να αναφέρετε τον τίτλο του έργου ,το όνομα του δημιουργού και σύντομες πληροφορίες για το καλλιτέχνημα.

Καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης των δραστηριοτήτων : μία εβδομάδα

Ας θαυμάσουμε στο  βίντεο τα αρχαία πολεμικά καράβια και βέβαια την αθηναϊκή τριήρη

Παίξε το puzzle 🌊 αθηναϊκή τριήρης

εικόνα από το βιβλίο: μια μοναδική ξενάγηση στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. ΑΓΚΥΡΑ

Είστε έτοιμοι/ες για το κουίζ; 🥰

Και τώρα ήρθε η ώρα να παρακολουθήσουμε τα γεγονότα του κεφαλαίου 75 σε  ένα animated βίντεο

Κι ένα τελευταίο quiz ☺️ θα λάβετε άμεσα ανατροφοδότηση 💚🧡💛