ΒΙΒΛΙΟ 2, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. & 16-19

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ                                                               

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. & 16-19

 

ΚΕΙΜΕΝΟ                                                        ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

 

Οἱ δ΄Ἀθηναῖοι                                                 Οι Αθηναίοι όμως

ὁρμώμενοι ἐκ τῆς Σάμου                                έχοντας για ορμητήριό τους τη Σάμο

κακῶς ἐποίουν                                                            λεηλατούσαν (έβλαπταν, κατέστρεφαν)

την βασιλέως (γῆν),                                        τη (χώρα) του βασιλιά (της Περσίας)

και ἐπέπλεον                                                   και έπλεαν (έκαναν επιδρομές)

ἐπί την Χίον                                                     εναντίον της Χίου

και (ἐπί) την Ἐφεσον,                                      και εναντίον της Εφέσου

και παρεσκευάζοντο                                       και προετοιμάζονταν

προς ναυμαχίαν,                                             για ναυμαχία,

και προσείλοντο στρατηγούς                         και εξέλεξαν επίσης ως στρατηγούς

προς τοῖς ὑπάρχουσι (στρατηγοῖς)                εκτός απ΄τους στρατηγούς που υπήρχαν

Μένανδρον, Τυδέα,                                        το Μένανδρο, τον Τυδέα

Κηφισόδοτον.                                                  και τον Κηφισόδοτο.

Λύσανδρος δ΄ἐκπλεῖ                                       Και ο Λύσανδρος απέπλευσε (έπλεε)

ἐκ τῆς Ρόδου παρά την Ίωνίαν                       απ΄τη Ρόδο παραλιακά την Ιωνία

                                                                        (παραπλέοντας τις ακτές της Ιωνίας)

προς τον Ἑλλήσποντον                                    με κατεύθυνση τον Ελλήσποντο

προς τε τον ἐκπλουν                                       για να εμποδίσει και την αναχώρηση

τῶν πλοίων (τῶν Ἀθηναίων)                           των πλοίων (των Αθηναίων)

και ἐπί τας πόλεις                                           και για να υποτάξει τις πόλεις

τάς ἀφεστηκυίας                                            που είχαν αποστατήσει

αὐτῶν (τῶν Λακεδαιμονίων).                         απ΄αυτούς (τους Λακεδαιμονίους).

Ἀνήγοντο δε και οἱ Ἀθηναῖοι                          Αλλά και οι Αθηναίοι βγήκαν

ἐκ τῆς Χίου πελάγιοι.                                      απ’το λιμάνι της Χίου στην ανοιχτή 

                                                            θάλασσα.

ἡ γαρ Ἀσία                                                      Γιατί η Ασία

ἦν πολεμία αὐτοῖς.                                         ήταν εχθρική γι’ αυτούς.

Λύσανδρος δ’ ἐξ Ἀβύδου                               Ο Λύσανδρος επίσης απ’ την Άβυδο

παρέπλει εἰς Λάμψακον                                 έπλεε παραλιακά για τη Λάμψακο

οὖσαν σύμμαχον Άθηναίων.                          που ήταν σύμμαχος των Αθηναίων.

Και οἱ Ἀβυδηνοί                                              Και οι Αβυδηνοί

και οἱ ἄλλοι (σύμμαχοι)                                  και οι άλλοι (σύμμαχοι)

παρῆσαν πεζῆ.                                                           ακολουθούσαν από ξηρά.

ἡγεῖτο δ΄Θώραξ                                              Ήταν αρχηγός τους ο Θώρακας 

Λακεδαιμόνιος.                                                           ο Λακεδαιμόνιος.

Προσβαλόντες δε τῆ πόλει                             Αφού επιτέθηκαν εναντίον της πόλης

αἱροῦσι κατά κράτος,                                     την κυρίευσαν με έφοδο,

και διήρπασαν οἱ στρατιῶται                         και τη λεηλάτησαν οι στρατιώτες

οὖσαν πλουσίαν και πλήρη                            γιατί ήταν πλούσια και γεμάτη

οἴνου και σίτου                                               από κρασί και τρόφιμα (σιτάρι)

και τῶν ἄλλων ἐπιτηδείων.                             Κι απ’ τα άλλα εφόδια.

Λύσανδρος δε ἀφῆκε                                                 ο Λύσανδρος όμως άφησε (απέλυσε)

πάντα τά ἐλεύθερα σώματα.                                     όλους τους ελεύθερους πολίτες.

 

 

 

 Πραγματολογικά σχόλια :

 

τήν βασιλέως κακῶς ἐποίουν : οι Αθηναίοι, εκτός από την επίθεση προς του Λακεδαιμόνιους, λεηλατούσαν και τις πόλεις της Ιωνίας (Μ. Ασία), που ανήκαν στο βασιλιά των Περσών.   

 

ἡ γάρ Ἀσία πολεμίᾳ αὑτοῖς ἦν : η επίθεση των Αθηναίων στις Ιωνικές πόλεις οφείλεται στο γεγονός ότι η περσική πολιτική, με το σατράπη της Λυδίας Κύρο, βοήθησε σταθερά πλέον τους Λακεδαιμόνιους εναντίον των Αθηναίων.

 

ἐπί τήν Χίον καί τήν Ἒφεσον ἐπέπλεον : η Χίος κι η Έφεσος ήταν σταθμοί ανεφοδιασμού του στόλου των Λακεδαιμονίων.  

 

καί στρατηγούς πρός τοῖς ὑπάρχουσι προσείλοντο : κοντά στους ήδη υπάρχοντες στρατηγούς Κόνωνα, Αδείμαντο και Φιλοκλή, οι Αθηναίου διόρισαν τρεις νέους στρατηγούς, το Μένανδρο, τον Τυδέα και τον Κηφισόδοτο.

 

πρός τε τῶν πλοίων τόν ἔκπλουν : ο Λύσανδρος κατευθύνεται από τη Ρόδο προς τον Ελλήσποντο, για να εμποδίσει τον απόπλου των Αθηναϊκών εμπορικών πλοίων από τη Σάμο, τα οποία μετέφεραν σιτηρά στην πολιορκημένη Αθήνα.

Σημείωση : πλοίον : κυρίως το εμπορικό καράβι

ναύς : πολεμικό καράβι

τριήρης : πολεμικό καράβι με τρεις σειρές κουπιά

 

 

Λύσανδρος δ’ ἐξ Ἀβύδου παρέπλει εἰς Λάμψακον : η Άβυδος βρισκόταν στο στενότερο σημείο του Ελλησπόντου, όπου ο Ξέρξης κατασκεύασε με πλοία γέφυρα για να περάσει απέναντι στη Σηστό. Η Άβυδος ανήκε στην Αθηναϊκή συμμαχία, αλλά αποστάτησε προς τους Λακεδαιμόνιους, προσφέροντας το λιμάνι της ως ναύσταθμο για τα πλοία των Λακεδαιμόνιων.

Η Λάμψακος είχε οχυρωθεί από τον Αλκιβιάδη (410 π.Χ.) και διατηρούσε αθηναϊκή φρουρά. Ήταν πλούσια πόλη κι είχε δοθεί ως δώρο του Ξέρξη στο Θεμιστοκλή για προμήθεια κρασιού.

 

Ερμηνευτικά σχόλια :

Ἀνήγοντο δέ καί οἱ Ἀθηναῖοι ἐκ τῆς Χίου πελάγιοι : οι Αθηναίοι από τη Χίο ανοίχτηκαν με τα πλοία τους στο πέλαγος, στην ανοιχτή θάλασσα, γιατί δεν ήθελαν να ναυμαχήσουν ανάμεσα στα χωρικά ύδατα της Χίου και της Μ. Ασίας, καθώς η Μ. Ασία ήταν εχθρική σ’ αυτούς.

 

Λύσανδρος δ’ ἐξ Ἀβύδου παρέπλει εἰς Λάμψακον σύμμαχον οὖσαν Ἀθηναίων : η πορεία του Λύσανδρου πριν από την οριστική σύγκρουση με τους Αθηναίους διαγράφει μια σταθερότητα κινήσεων και σωστά επιλεγμένων θέσεων που προσφέρουν στο Λύσανδρο ασφαλείς συνθήκες ανεφοδιασμού και κάλυψης. Η Άβυδος, ως πρώην μέλος της αθηναϊκής συμμαχίας του προσφέρει το λιμάνι της ως βάση πολεμικών επιχειρήσεων. Από εκεί πλέει προς τη Λάμψακο και με την υποστήριξη των δυνάμεων του πεζικού των Αβυδηνών, υπό την αρχηγία του Θώρακα του Λακεδαιμόνιου, επιτίθεται και κυριεύει την πλούσια πόλη, αφαιρώντας πολύ εύστοχα ένα σημαντικό σύμμαχο των Αθηναίων. Όλες αυτές οι διαδοχικές κινήσεις του στόλου περιγράφονται από τον Ξενοφώντα με απλότητα και σταθερή ροή στη μετάβαση του λόγου, δημιουργώντας ξεκάθαρες εικόνες παράταξης των εμπολέμων.

τά δέ ἐλεύθερα σώματα πάντα ἀφηκε Λύσανδρος : ο Λύσανδρος, αφού κατέλαβε τη Λάμψακο, τη λεηλάτησε κι εξασφάλισε άφθονα τρόφιμα για το στρατό του. Δε θέλησε όμως να υποδουλώσει τους πολίτες της, αν και μπορούσε, γιατί ο απώτερος στόχος του ήταν να χρησιμοποιήσει τη Λάμψακο ως ορμητήριο στις πολεμικές του επιχειρήσεις.

 

Αισθητικά σχόλια :

Η ιστορική αφήγηση των τελευταίων γεγονότων του Πελοποννησιακού πολέμου ξεκινά με τις ενέργειες των Αθηναίων και των Λακεδαιμονίων εναντίον του Ξέρξη & προσδιορίζονται με σαφήνεια και ζωντάνια οι συνθήκες προετοιμασίας των δυο στόλων. Η αφήγηση επιτυγχάνεται κυρίως με :

1. Συνδέσμους :

 ο μεταβατικός σύνδεσμος δέ δίνει την απαραίτητη ροή στο λόγο, καθώς χρησιμοποιείται στην αρχή κάθε παραγράφου

 

 

 η συμπλεκτική, παρατακτική σύνδεση των κύριων προτάσεων της πρώτης περιόδου (καί … καί …) παρουσιάζει, με αυστηρή σειρά τις πολεμικές ενέργειες και τη στρατηγική των Αθηναίων.

 το ασύνδετο σχήμα («Μένανδρον, Τηδέα, Κηφισόδοτον») παρουσιάζει την εκλογή των στρατηγών που θα ενισχύσουν το εκστρατευτικό σώμα, χωρίς να προσδίδει κάποια βαρύτητα και σκοπιμότητα στην επιλογή των προσώπων.

2. Εμπρόθετους προσδιορισμούς :

Οι συνεχείς εμπρόθετοι προσδιορισμοί στα αντίστοιχα κάθε φορά σύνθετα ρήματα διαγράφουν με ζωηρότητα τις κινήσεις πάνω στον πολεμικό χάρτη του Ξενοφώντα και δημιουργούν μια ξεκάθαρη εικόνα της πορείας των δυο στόλων. Η εποπτεία του χώρου γίνεται :

α) με τη διαφοροποίηση των προσδιορισμών του τόπου (κίνηση από τόπο – κίνηση σε τόπο)

β) με τους εμπρόθετους εχθρικής κατεύθυνσης.

3. Χρόνους :

 

Με Παρατατικό δίνονται οι αρχικές κινήσεις των αντιπάλων (έναρξη ενεργειών, κύρος και διάρκεια).

Με Αόριστο κι Ιστορικό Ενεστώτα η σύγκρουση κι η επίθεση στη Λάμψακο (ζωντάνια κι ισχυροποίηση).

 

Αρχικοί χρόνοι :

 ὁρμάομαι / ὁρμῶμαι – ὡρμώμην – ὁρμήσομαι / ὁρμηθήσομαι – ὡρμησάμην / ὡρμήθην – ὣρμημαι – ὡρμήμην

 ποιέω / ποιῶ – ἐποίουν – ποιήσω – ἐποίησα – πεποίηκα – ἐπεποιήκειν

 παρασκευάζομαι – παρεσκευαζόμην – παρασκευάσομαι / παρασκευασθήσομαι – παρεσκευασάμην / παρεσκευάσθην – παρεσκεύασμαι – παρεσκευάσμην

 προσαιρέομαι / προσαιροῦμαι – προσῃρούμην – προσαιρήσομαι / προσαιρεθήσομαι – προσειλόμην / προσῃρέθην – προσῂρημαι – προσῃρήμην

 ἀνάγομαι – ἀνηγόμην – ἀνάξομαι / ἀναχθήσομαι – ἀνηγαγόμην / ἀνήχθην – ἀνῆγμαι – ἀνήγμην

 εἰμί – ἦν – ἔσομαι – ἐγενόμην – γέγονα / γεγένημαι – ἐγεγόνειν / ἐγεγενήμην

 ἡγοῦμαι – ἡγούμην – ἡγήσομαι / ἡγηθήσομαι – ἡγησάμην / ἡγήθην –ἥγημαι – ἡγήμην

 προσβάλλω – προσέβαλλον – προσβαλῶ – προσέβαλον – προσβέβληκα – προσεβεβλήκειν

 αἱρέω αἱρῶ – ᾕρουν – αἱρήσω – εἷλον – ᾕρηκα - ᾑρήκειν

 

http://askiseis.com/index.php?option=com_content&view=article&id=8&Itemid=133